เหล็กดัดฟัน ความรู้เกี่ยวกับสุขภาพฟัน
เหล็กดัดฟัน ความรู้เกี่ยวกับสุขภาพฟัน
เหล็กดัดฟัน – การจัดฟันถือเป็นกระบวนการรักษาอย่างหนึ่งที่ได้รับความนิยมเสมอมา เพื่อแก้ไขปัญหาการเรียงตัวของฟันและการสบฟัน และอีกหลายๆปัญหาที่ต้องการการจัดฟัน โดยมี ลักษณะฟันที่ควรจัดฟัน หลากหลายรูปแบบซึ่งผลที่ได้คือการปรับโครงหน้าให้สมดุล แต่เดิมการจัดฟันจะใช้เครื่องมือเหล็กดัดฟันชนิดติดแน่นในการจัดฟัน ต่อมาได้มีการคิดค้นและพัฒนาเครื่องมือเพื่อลดปัญหาการจัดฟันแบบเดิมๆและปรับให้เข้ากับความต้องการมากขึ้น ดังนั้นคนไข้ควรศึกษาประเภทของเครื่องมือจัดฟันและข้อจำกัดของแต่ละรูปแบบก่อน เพื่อความเหมาะสมก่อนการจัดฟัน
การจัดฟันแบ่งได้กี่ประเภท มีอะไรบ้าง
การจัดฟันมีการมีรูปแบบและเครื่องมือที่มีลักษณะเฉพาะตัวและหลากหลาย ซึ่งสามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลักๆ คือ
1. เหล็กดัดฟัน ชนิดถอดออกได้
การจัดฟันที่ใช้วัสดุประเภทแผ่นพลาสติกเพื่อการจัดฟัน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเลี่ยงการสังเกตเห็น ถูกออกแบบโดยใช้เครื่องคอมพิวเตอร์ซึ่งมีความแม่นยำสูง ทำให้การเคลื่อนฟันเป็นไปได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งทันตแพทย์จะพิจารณาให้จัดได้ในกรณีที่มีปัญหาของฟันไม่มาก คนไข้ที่รับการรักษาด้วยเครื่องมีจะต้องเข้าพบทันตแพทย์เพื่อปรับเปลี่ยนพลาสติกเคลื่อนฟันทุกๆ 2 อาทิตย์
ประโยชน์ของการจัดฟันแบบถอดได้
พลาสติกเคลือบฟันสามารถถอดออกได้ตลอดเวลา ซึ่งทำความสะอาดง่าย ลดความเสี่ยงต่อฟันผุ
เครื่องมือจัดฟันถูกออกแบบโดยเครื่องคอมพิวเตอร์ ทำให้ยึดติดกับผิวฟันอย่างเรียบเนียน
เครื่องมือมีสีที่ใส ทำให้สังเกตเห็นได้ยาก จึงช่วยสร้างบุคลิกภาพที่ดีในขณะจัดฟัน
ส่วนข้อจำกัดของการจัดฟันแบบนี้
แก้ปัญหาการจัดฟันได้แค่เบื้องต้นและไม่ซับซ้อน สำหรับคนไข้ที่ต้องรับการรักษาหลายขึ้นตอน ทันตแพทย์จะพิจารณาให้จัดฟันรูปแบบอื่นแทน
การจัดฟันแบบใสจะใช้เวลานานและคนไข้ต้องเข้าพบทันตแพทย์บ่อยกว่าการจัดฟันติดแน่น เพื่อรับเครื่องมือใหม่
2. เหล็กดัดฟัน ชนิดถอดออกไม่ได้
เป็นการจัดฟันโดยใช้วัสดุประเภทโลหะหรือเซรามิกยึดติดบนตัวฟันโดยตรง ทำการเคลื่อนที่ของฟันโดยการใช้ลวด ขนาดและรูปแบบต่างๆ ซึ่งมีข้อจำกัดในการรักษาน้อยมาก แก้ไขปัญหาใหญ่ๆของฟันได้อย่างดี จึงยังคงเป็นที่นิยมสำหรับคนไข้ที่ต้องการจัดฟัน การจัดฟันแบบเครื่องมือติดแน่น
เครื่องมือแบบติดด้านนอก เป็นการใช้เครื่องมือยึดติดด้านหน้าของฟัน ซึ่งคนตัวไปจะสามารถมองเห็นได้อย่างชัดเจน การจัดฟันแบบนี้ คนไข้จะไม่สามารถถอดหรือแก้ไขเครื่องมือด้วยตนเองได้ ต้องได้รับการดูแลรักษาโดยทันตแพทย์เท่านั้น การจัดประเภทสามารถจัดได้ตามวัสดุที่ใช้ และประเภทเครื่องมือที่ติดตั้ง
ประเภทวัสดุที่ใช้ แบ่งเป็นแบบสีของโลหะและแบบใส
แบบโลหะ การติดเครื่องมือที่ใช้วัสดุประเภทโลหะ มีทั้งแบบสีเงินที่ใช้ทั่วไปและสีทอง
แบบใส การใช้วัสดุประเภทเซรามิกหรือพลาสติก ซึ่งจะมีราคาที่สูงกว่าแบบโลหะ แต่การใช้พลาสติกมีข้อเสียในเรื่องของสีเครื่องมือที่เปลี่ยน เมื่อการจัดฟันผ่านไประยะหนึ่ง และยังเสี่ยงต่อการหักของเครื่องมือที่ง่ายกว่าแบบเซรามิก แต่เซรามิกที่มีราคาสูงกว่าจะไม่มีการเปลี่ยนสี ตลอดอายุการใช้งาน
ประเภทเครื่องมือที่ติดตั้ง
Metal Bracket Orthodontic การจัดฟันแบบดั้งเดิม ที่ยังคงได้รับความนิยม ใช้แบล็คเก็ตติดที่ผิวหน้าของฟัน ทำการเคลื่อนที่ของฟันโดยการใช้ลวด และยางสีสันในการยึดติดลวดให้เข้ากับแบล็คเก็ต การรับการรักษาคนไข้จะต้องเข้าพบทันตแพทย์ทุกเดือน เพื่อเปลี่ยนยางฟัน เนื่องจากยางมีความหย่อนเมื่อทำการใส่บนเครื่องมือ เมื่อจัดฟันเสร็จแล้วหลายคนก็นิยมเลือกใส่ รีเทนเนอร์แฟชั่น เพื่อไม่ให้ฟันล้ม
วิธีการจัดฟันแบบดั้งเดิมมีขั้นตอนการดำเนินการหลายขั้นตอน ซึ่งแต่ละขั้นตอนมีหลายวิธีการและเครื่องมือที่ใช้ เพื่อให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาที่เหมาะสมและเหมาะสมกับสภาพของปากและฟันของแต่ละคน โดยวิธีการจัดฟันแบบดั้งเดิม จะใช้ Metal Bracket หรือโลหะแทนเทปพลาสติกหรือวัสดุอื่นๆ ในการค้างคาวที่ฟัน และใช้เส้นเชื่อม Metal Wire เพื่อส่งกำลังและกดเบียดเบียนไปยังฟัน เพื่อเปลี่ยนแปลงทิศทางและตำแหน่งของฟัน เมื่อพิจารณาเปรียบเทียบกับวิธีการจัดฟันที่ใช้วัสดุพลาสติก หรือ Clear Aligner การใช้ Metal Bracket Orthodontic จะมีประสิทธิภาพและได้ผลมากกว่า
การใช้ Metal Bracket Orthodontic มีข้อดีที่สำคัญคือ มีความแม่นยำและเปลี่ยนแปลงได้หลากหลาย สามารถใช้รักษาฟันที่มีสภาพฟันที่รุนแรงได้ และเวลารักษาก็สั้นกว่าเมื่อเปรียบเทียบกับวิธีการจัดฟันอื่นๆ
Damon Bracket Othodontic การจัดฟันด้านนอก ได้รับการพัฒนาจากปัญหาของการจัดฟันแบบ Metal เนื่องจากการใช้ยางจะทำให้เกิดความฝืดของการเคลื่อนฟัน ซึ่งจะให้ความรู้สึกอึดอัดและเจ็บกว่า แต่แบล็คเก็ตแบบ DamonTMSystem จะไม่ใช้ยางสีสันในกายึดติดกับลวด แต่ตัวแบล็คเก็ตเองจะมีบานเลื่อนเปิดปิด สไลด์จับลวดให้ฟันเคลื่อนที่ได้อย่างมีประสิทธิภาพโดยไม่รู้สึกอึดอัด และปวดน้อยกว่าแบบเดิม
เครื่องมือแบบติดด้านใน
การจัดฟันโดยใช้เครื่องมือจัดฟันยึดติดกับผิวฟันด้านใน ทำให้สังเกตได้ยากหรือทำให้มองไม่เห็นว่าจัดฟัน เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการจัดฟันโดยไม่ต้องการให้คนทราบว่าอยู่ในขณะจัดฟัน แต่มีปัญหาของฟันเกินกว่าที่จะเลือกการจัดฟันแบบใสได้ อีกทั้งการจัดฟันประเภทนี้จะไม่มีผลต่อผิวฟันด้านหน้าที่จะทำให้เกิดรอยด่าง
การเคลื่อนที่ของฟัน ใช้กลไกไม่ต่างกับแบบติดเครื่องมือทั่วไปที่จะใช้ลวดในการจัดให้ฟันเรียงตัว แต่เครื่องมือที่ใช้ค่อนข้างละเอียดกว่า ต้องออกแบบมาให้เข้ากับผิวฟันด้านหลัง ซึ่งมีความหยาบและช่วงโค้งงอไม่เหมือนฟันด้านหน้า การติดเครื่องมือต้องใช้เทคนิคพิเศษทั้งการออกแบบและแผนการรักษาที่ค่อนข้างซับซ้อน จำเป็นต้องได้รับการรักษาโดยแพทย์ที่มีความชำนาญเฉพาะ จึงพบเห็นไม่แพร่หลายนัก
การจัดฟันแบบเครื่องมือแบบติดด้านใน เป็นการใช้เครื่องมือเฉพาะที่ถูกติดตั้งไว้ในช่องปากของผู้ป่วย เพื่อช่วยปรับแก้รูปร่างของฟันและขากรรไกรให้เข้ากับรูปร่างที่เหมาะสม โดยส่วนใหญ่ใช้กับผู้ที่มีปัญหาฟันอุดตัน การทำฟันแบบเครื่องมือแบบติดด้านในจะช่วยให้ฟันของผู้ป่วยชิดกันอย่างเต็มที่ และให้รูปร่างของฟันเป็นไปตามรูปแบบที่ถูกต้อง เพื่อให้ผู้ป่วยมีทั้งความสวยงามและสุขภาพที่ดีขึ้น
เครื่องมือแบบติดด้านในสามารถแก้ไขปัญหาฟันอุดตัน รูขุมของฟันและแยกฟันไม่เป็นระบบ โดยใช้เครื่องมือเฉพาะที่สามารถปรับปรุงรูปแบบของฟันให้เข้ากับรูปร่างของกระดูกกรามและจะช่วยเสริมฟันให้แข็งแรงขึ้น การจัดฟันแบบเครื่องมือแบบติดด้านใน ต้องการเวลาในการดูแลรักษาฟันอย่างต่อเนื่อง และต้องให้ความสำคัญกับการแต่งกายปากและการทำความสะอาดเครื่องมือเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุด
วิธีแปรงฟันอย่างถูกวิธี สำหรับคนจัดฟัน
หลังการติดตั้งเครื่องมือหรือขณะรับการรักษา สิ่งสำคัญที่คนไข้ควรใส่ใจคือความสะอาดในช่องปาก ซึ่งผู้ที่เข้ารับการจัดฟันโดยส่วนมาก มักมีปัญหาในเรื่องการทำความสะอาดที่ไม่ถูกวิธี ซึ่งการดูแลรักษาไม่ใช่เรื่องยุ่งยากและซับซ้อน เพียงแต่ต้องใส่ใจมากกว่าปกติทั้งการแปรงฟันและการใช้ไหมขัดฟัน
การแปรงฟันสำหรับผู้จัดฟันในปัจจุบันนี้มีความสะดวกสบายและมีอุปกรณ์มากมายที่ช่วยอำนวยความสะดวกให้กับคนไข้มากขึ้น โดยเฉพาะ แปรงฟันสำหรับคนจัดฟัน ที่ออกแบบเฉพาะให้เข้ารูปกับเครื่องมือ หรือในบริเวณที่เข้าถึงยาก ก็มีแปรงลักษณะคล้ายหวีหรือพู่กัน ให้คนไข้เพลิดเพลินกับความหลากหลายในขณะที่แปรงฟัน
ใช่ว่าคนไข้ที่ได้รับการจัดฟันจะรักษาความสะอาดโดยใช้ไหมขัดฟันไม่ได้ การใช้ไหมขัดฟันยังคงเป็นเรื่องที่ไม่ควรละเลย หากแต่การเลือกใช้ควรเป็นไหมขัดฟันที่สามารถลอดผ่านเส้นลวดเข้าไปได้ หรือเป็นไหมขัดฟันแบบทั่วไปที่พบเห็น โดยไม่ผ่านการดัดแปลง แม้ว่าการใช้ไหมขัดฟันอาจไม่สะดวกนักและค่อนข้างเสียเวลาอยู่บ้าง แต่ก็ไม่ควรละเลยทั้งขณะจัดฟันหรือไม่ได้จัดฟันก็ตาม
อ้างอิง:
–ทันตกรรมจัดฟัน. https://www.medparkhospital.com/content/dental-braces
–What to know about metal braces. https://www.medicalnewstoday.com/articles/metal-braces-uses-costs-benefits-and-more-2
–What To Know About Metal Braces?. https://www.colgate.com/en-us/oral-health/adult-orthodontics/what-to-know-about-metal-braces#