มารู้จักกับรีเทนเนอร์ (Retainer)
รู้จักกับ รีเทนเนอร์ (Retainer) เรื่องที่คนจัดฟันต้องรู้
รีเทนเนอร์ (Retainer) คือเครื่องมือหนึ่งที่ใช้ในด้านทันตกรรมจัดฟัน ซึ่งมีความจำเป็นอย่างมากสำหรับผู้ที่จัดฟัน โดยเฉพาะคนไข้ที่เพิ่งถอดเครื่องมือจัดฟัน แต่มักเป็นที่ละเลยสำหรับคนไข้ อาจด้วยความรู้เท่าไม่ถึงการณ์ของคนไข้ จนทำให้ต้องกลับมาจัดฟันใหม่ เพราะฟันไม่เข้ารูปเช่นเดิม วันนี้เราจึงรวบรวมสาระดีๆ เกี่ยวกับรีเทนเนอร์ ว่าเหตุใดจึงควรใส่และให้ประโยชน์อย่างไรกับผู้จัดฟันกันค่ะ
รีเทนเนอร์คืออะไร
รีเทนเนอร์ถือเป็นเครื่องมือที่สำคัญอย่างหนึ่งสำหรับผู้จัดฟัน ซึ่งจะถูกนำมาใช้หลังจากจัดฟันเสร็จและทำการถอดเครื่องมือสำหรับการจัดฟันออกเรียบร้อยแล้ว เนื่องจากฟันที่มีการเรียงตัวใหม่ เหงือกและกระดูกฟันยังไม่ยึดตัว รีเทนเนอร์จะคอยประคองฟันไม่ให้ฟันที่จัดนั้นเคลื่อนหรือล้มตัวผิดรูป คนไข้ที่เพิ่งได้รับการถอดเครื่องมือ ทันตแพทย์จะแนะนำให้ใส่รีเทนเนอร์ตลอดเวลายกเว้นเวลารับประทานอาหาร ซึ่งจะเป็นไปเช่นนี้ประมาณ 6 เดือน ก่อนที่จะทำการใส่สลับถอด ตามที่ทันตแพทย์กำหนด หากคนไข้ไม่ปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัดมีสิทธิ์ที่ฟันจะเลื่อนได้อีก โดยสังเกตจากรีเทนเนอร์ที่ใส่มีความคับแน่นขึ้น ก็ต้องกลับมาใส่แบบตลอดอีก ในบางกรณีที่คนไข้ไม่ใส่ใจกับการใส่รีเทนเนอร์หรือเลือกใส่รีเทนเนอร์แฟชั่น อาจทำให้ฟันผิดรูปได้ คนไข้จะต้องเสียเวลาและเงินทองเพื่อทำการจัดฟันใหม่อีก ดังนั้นจึงไม่ควรละเลยในเรื่องนี้เด็ดขาด
ทำความสะอาดและดูแลรักษารีเทนเนอร์
การใส่ใจกับความสะอาดของรีเทนเนอร์คือสิ่งสำคัญ เพราะมีผลต่อสุขภาพในช่องปากอย่างมาก หากไม่ระมัดระวังเรื่องความสะอาด นอกจากรีเทนเนอร์จะเกิดคราบหินปูนแล้ว ยังทำให้เกิดฟันผุและโรคเหงือกที่ตามมา รวมถึงใครที่ใช้หลักการจัดฟันแบบใสแบบถอดได้ ก็ควรรักษาความสะอาดให้ดีเช่นเดียวกัน เนื่องจากการสะสมของคราบแบคทีเรียเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้เกิดกลิ่นที่ไม่พึงประสงค์ ซึ่งคงไม่มีใครต้องการให้เกิดขึ้น แม้รีเทนเนอร์จะเป็นสิ่งที่ค่อนข้างบอบบาง แต่การดูแลรักษาก็ไม่ใช่เรื่องที่ยุ่งยาก สามารถปฏิบัติตามได้ดังนี้
- หลังการแปรงฟัน ใช้แปรงสีฟันร่วมกับสบู่เหลวหรือน้ำยาล้างจานแปรงให้สะอาด ไม่แนะนำให้ใช้ยาสีฟันในการทำความสะอาด เนื่องจากยาสีฟันมีส่วนประกอบของสารขัด มีผลให้รีเทนเนอร์เกิดรอยถลอกกลายเป็นที่สะสมของเชื้อโรคและกลิ่นปาก
- ห้ามใช้น้ำร้อนในการทำความสะอาดรีเทนเนอร์โดยเด็ดขาด เพราะจะทำให้พลาสติกมีการหดตัวผิดรูป
- ในกรณีที่รีเทนเนอร์เกิดคราบเหลือง หรือคราบหินปูน ให้ใช้เม็ดฟู่แช่รีเทนเนอร์หรืออาจใช้น้ำส้มสายชูแช่ทิ้งไว้ จะทำให้คราบหินปูนหลุดออกอย่างง่ายดายและรีเทนเนอร์กลับมาใสเหมือนเดิม
- ขณะใส่รีเทนเนอร์ ไม่ควรดันลิ้น หรือดูดรีเทนเนอร์ เพราะจะทำให้ลวดมีการบิดเบี้ยว และหลวมได้
- ในการถอดรีเทนเนอร์ระหว่างรับประทานอาหาร ควรใส่ในกล่องทุกครั้ง ไม่ควรห่อกระดาษทิชชู่ทิ้งไว้ เนื่องจากพบว่า คนไข้มากกว่า 80 % มักลืมและเผลอทิ้งโดยไม่รู้ตัว อีกกรณีคือรีเทนเนอร์อาจแตกหักจากการกระแทกได้ เพราะรีเทนเนอร์ทำมาจากพลาสติกและบาง เสี่ยงต่อการแตกหักง่ายอยู่แล้ว
รีเทนเนอร์ ราคาเท่าไหร่?
แต่เดิมรีเทนเนอร์คือเป็นเครื่องมือที่ราคาสูงพอสมควร โดยจะอยู่ที่ 4,000 ต่อชิ้น แต่ปัจจุบัน ค่อนข้างมีราคาที่ถูก ประมาณ 1,000 – 2,500 บาท ขึ้นอยู่กับแต่ละสถานที่หรือรูปแบบของรีเทนเนอร์
รีเทนเนอร์มีกี่แบบ?
ปัจจุบันรีเทนเนอร์ถูกพัฒนาและนำมาใช้อยู่ 2 รูปแบบด้วยกัน คือแบบลวดและแบบใส ซึ่งแบบลวดคือแบบดั้งเดิม ที่มีมาตั้งแต่เริ่มมีทันตกรรมจัดฟัน โดยถูกพัฒนาให้เข้ากับยุคสมัยมากที่สุด และยังคงได้รับความนิยมเรื่อยมา ตั้งแต่การเพิ่มหลอดสีในลวด จนถึงออกแบบรีเทนเนอร์ให้เหมือนอุปกรณ์จัดฟัน ซึ่งทำให้มีราคาที่สูงขึ้นตามลำดับ แต่การเลือกใช้รีเทนเนอร์ประเภทลวดสีหรือรีเทนเนอร์แฟชั่น คนไข้ต้องระมัดระวังในการเลือกสถานที่จัดทำอย่างสูง เนื่องจากการผลิตรีเทนเนอร์ที่ไม่ได้เกิดจากการควบคุมโดยทันตแพทย์โดยตรง เสี่ยงต่อการเกิดพิษ เนื่องจากเป็นสิ่งที่ต้องใช้ในช่องปากทำให้การรับพิษค่อนข้างสูงมาก หากคนไข้ต้องการรีเทนเนอร์ประเภทหลอดสี ควรได้รับการรองรับจากทันตแพทย์หรือผ่านการควบคุมโดยทันตแพทย์จะเป็นทางเลือกที่เหมาะสมที่สุด
รีเทนเนอร์แบบใสหรือแบบสีดีกว่ากัน
รีเทนเนอร์แบบใสที่ถูกพัฒนาโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเลี่ยงการสังเกตให้สังเกตได้ยากขึ้น อีกทั้งยังช่วยให้การเรียงตัวคงที่กว่าแบบลวดแต่มีความคงทนน้อยกว่า ในขณะเดียวกันรีเทนเนอร์แบบลวดกลับมีความคงทนมากกว่ารีเทนเนอร์แบบใส อีกทั้งการดูแลรักษาความสะอาดค่อนข้างง่ายกว่า
เรียกได้ว่าการดูแลรักษาฟันหลังการจัดฟันนั้นเป็นสิ่งที่สำคัญมากๆ เพราะจะช่วยป้องกันการเคลื่อนไหวของฟัน และช่วยให้ฟันคงทนและสวยงามได้ตลอดเวลา
อ้างอิง:
–Retainers: Types, Purpose, How They Work, Costs, Cleaning & Removal. https://braceshaven.com/retainers/
–รีเทนเนอร์RETAINER. https://www.paolohospital.com/th-TH/center/Article/Details/รีเทนเนอร์-Retainer